Hoofdpijn in het paleis

27/04/2024

Deze column is gepubliceerd in Weekend nummer 17

Door Rick Evers

U heeft er wellicht wat van meegekregen, de prachtige beelden van de koninklijke familie toen het Spaanse koningspaar op staatsbezoek kwam. Ik was erbij in de Burgerzaal van het Paleis op de Dam om het met eigen ogen te kunnen zien. Het antwoord op een veelgestelde vraag: nee, wij als verslaggevers mogen nooit mee-eten, al is dat in andere landen soms wel zo.

En vroeger bij ons ook, zo bleek toen een Spaanse collega behoorlijk gepikeerd was. Want 23 jaar geleden, toen koning Juan Carlos en koningin Sofía bij koningin Beatrix hier op bezoek kwamen, had zij wél een plekje aan tafel. Nu moest ze het doen met het buffetje in het onderhuis van het Amsterdamse paleis. Ook nog eens op een voor Spanjaarden erg onchristelijke tijd, rond half zes in plaats van mediterraans-laat-op-de-avond.

De Spanjaarden hadden sowieso wat te klagen deze avond. De RVD, die namens ons koningshuis verantwoordelijk is voor alles rondom de communicatie en persbegeleiding, bepaalt tijdens het bezoek wat wel en niet mogelijk is. Korte samenvatting: in het paleis is weinig mogelijk. Ben je cameraman, dan sta je achter een camera, ben je journalist, dan mag je alleen een pen vasthouden. Je mag geen foto’s met je telefoon maken, ook al wordt van journalisten tegenwoordig verwacht dat ze voor de website van hun krant of tijdschrift juist zelf foto’s en filmpjes maken.

Het betekent ook dat journalisten niet mogen toekijken hoe de royals poseren voor de groepsfoto of handjes schudden met Ronald Koeman, Frenkie de Jong of Jan Taminiau. Dus werd er gestampvoet toen de Spanjaarden zagen dat hun koningin Letizia als enige op een stoel zat toen zij ruim 200 gasten de hand schudde. “Ónze koningin is geblesseerd en die Nederlanders weerhouden ons daarvan verslag te doen!” De ’uitstekende betrekkingen’ waren op dat moment ver te zoeken.

In sommige landen mag veel meer. Daags ervoor, in België, konden tientallen media verslag doen en fotograferen toen het Luxemburgse paar in het Belgische paleis kwam voor een staatsbanket, in Nederland was het slechts een handjevol. En de RVD blijft volhouden – wellicht omdat Willem-Alexander er niet in mee wil gaan – dat ons paleis er te klein voor is, dat het niet mogelijk is om meer mensen toe te laten en dat zulke momenten alléén voor beeldmedia zijn, niet voor journalisten. Voor de Spanjaarden is er niets meer aan te veranderen, hooguit voor het moment dat koningin Leonor op staatsbezoek komt bij koningin Amalia…

Toch heb ik – en velen met mij, bleek uit alle reacties op sociale media – genoten van alle beelden en outfits. Ook voor de liefhebbers van juwelen was het een avond om de vingers bij af te likken. Daarom vroeg ik juwelenhistoricus Martijn Akkerman – bekend van onder andere Tussen Kunst & Kitsch – om er in mijn podcast Royal Tea meer over te vertellen. Hij vertelt honderduit, zoals over de historie van die kolossale zeeblauwe diamant die Máxima in haar diadeem droeg, de Stuart. Het is dankzij Akkerman dat in 1987 bekend werd dat de koninklijke familie de steen zo noemt, omdat hij te horen kreeg dat Beatrix vertelde dat haar grootmoeder Wilhelmina hem ook zo noemde.

Maar Akkerman weet ook waarom Beatrix dit exemplaar zelf nooit heeft gedragen: zo’n juweel kan je ongelooflijke hoofdpijn bezorgen. Onder meer Farah Diba en wijlen koningin Elizabeth wisten daar alles van. De Britse vorstin stond erom bekend met één hand haar tiara op te kunnen zetten terwijl ze de trap afliep. En vooral: weer af te doen. En het verhaal van dat bijzondere diadeem die Amalia droeg? Wilhelmina pakte ’m samen met het bijbehorende collier in van dat goedkope, bruine pakpapier in en gaf het op Beatrix’ 21ste verjaardag cadeau aan… prinses Irene! Hoe het nu uiteindelijk bij Amalia is beland? Dat zal wellicht altijd een raadsel blijven…

Beeld: MISCHA SCHOEMAKER

Deze column is gepubliceerd in Weekend nummer 17, nú in de winkel! Dit nummer bestellen kan hier. Liever online lezen? Klik dan hier.