Column Marc van der Linden – Amalia’s plannen

08/06/2020

Vorig jaar interviewde ik koningin Máxima en vroeg ik naar de zestiende verjaardag van prinses Amalia. Of ze een echte ’sweet sixteen’ zou krijgen. De koningin vertelde dat ze niet van plan waren het heel groots te vieren, want Amalia was nog druk met school en een ander project, wat later de kerstmusical bleek te zijn. En, gaf de koningin aan, ze wilde vooral nog even genieten van de tijd dat haar oudste dochter thuis zou zijn. ’Want over twee jaar is ze misschien al het huis uit,’ voegde ze er op het einde aan toe. Ik kan me nu nóg voor mijn hoofd slaan dat ik toen niet heb doorgevraagd. Ik had natuurlijk moeten vragen: ’Wat gaat uw dochter dan doen?’ Maar goed, dat heb ik niet gevraagd. 

Amalia is, als alles goed gaat, 17,5 als ze klaar is met het gymnasium. Als ze meteen doorgaat naar de universiteit – het zal ongetwijfeld Leiden worden – begint ze ook op haar zeventiende aan haar vervolgopleiding. Erg jong dus. Haar vader rondde op zijn achttiende zijn middelbare school in Wales af en ging vervolgens in militaire dienst. Destijds was dat nog verplicht. De koning vervulde zijn dienstplicht van augustus 1985 tot januari 1987 bij de Koninklijke Marine. Hij volgde een opleiding aan het Koninklijk Instituut voor de Marine in Den Helder en diende vervolgens aan boord van de fregatten Hr. Ms. Tromp en Hr. Ms. Abraham Crijnssen. Na zijn dienstplicht schreef hij zich in 1987 op de Rijksuniversiteit Leiden voor de studierichting geschiedenis. Daarvoor nam hij ruim de tijd: zes jaar. Ondertussen had hij af en toe wat officiële verplichtingen, maar van 1985 tot en met 1993 kreeg hij al die tijd zijn volledige staatstoelage, terwijl hij zeker de onkostenvergoeding die daarbij zat, niet nodig had. Die mocht hij sparen, voor de jaren dat hij hogere kosten zou hebben dan zijn onkostenvergoeding zou toelaten, zo legde premier Lubbers uit. Koning Willem-Alexander heeft altijd gezegd dat Amalia ook moet gaan werken zodra ze een staatstoelage krijgt, die, zo is te verwachten, op zo’n anderhalf miljoen per jaar zal uitkomen. In hofkringen hoor ik echter dat Amalia het liefst ook een jaartje in het buitenland zou gaan studeren. Geen slecht idee, omdat ze in het buitenland een echt anoniem leven kan leiden en ook leert op eigen benen te staan. Maar in dat geval kan ze dus niet werken voor haar geld. Dat is overigens geen verplichting, want de grondwet verplicht de staat tot het uitbetalen van het bedrag, zonder dat er een echte tegenprestatie wordt verleend. En laten we wel zijn: als ze meteen na het gymnasium in Leiden gaat studeren hoeft ze Paleis Huis ten Bosch niet uit, al is het voor haarzelf misschien wel aantrekkelijker om op zichzelf te gaan wonen. Een andere mogelijkheid is het leger. Er is geen dienstplicht meer – voor meisjes is die er zelfs nooit geweest. Maar als toekomstige koningin zal ze zeker een opleiding krijgen in het leger en daarna stages lopen bij de diverse krijgsmachtsonderdelen. Elisabeth van België, die al 18 is, doet het nu. Overigens zonder toelage van de staat.