Hedy D’Ancona (86) over prettig ouder worden: ‘Je moet jezelf trainen en ook een beetje verwennen’

10/11/2023

Dit interview is gepubliceerd in Weekend nummer 42

Hedy D’Ancona moest bijna vijf jaar geleden afscheid nemen van haar grote liefde Aat Veldhoen. Of de oud-politica hoopt op een nieuwe geliefde? “Ik denk niet dat ik nog zo’n leuke man tegenkom. En ik bewaar liever de leuke herinnering dan dat ik zo moedig ben om een teleurstelling aan te gaan.”

Door Emelie van Kaam

We spreken u op de première van de documentaire Human Forever van filmmaker Jonathan de Jong en Teun Toebes (24), die al jaren op de gesloten afdeling van een verpleeghuis woont. Het is zijn missie om de wereld voor mensen met dementie mooier en inclusiever te maken. Voor u een herkenbaar onderwerp?

Hedy D’Ancona: “Ik val natuurlijk in de doelgroep waar zich dit afspeelt. Van de paar mensen die ik had, heb ik van de laatste vanmiddag in Zoetermeer de uitvaart bijgewoond. Dat zijn wel mensen voor wie dat een verlossing betekent hoor, dus dat is niet zo treurig. Bij iedereen die doodgaat, denk ik: jammer dat het onomkeerbaar is, maar het is voor de betrokkenen vaak wel een verlossing uit iets wat ze heel naar vinden.”

U mocht op 1 oktober weer een jaartje ouder worden, u bent 86. Bent u nog in goede gezondheid en wat doet u daarvoor?

“Ja, ik voel me goed. Ik zorg ervoor dat ik een beetje in beweging blijf. Dus veel lopen, wat ik anders met de fiets deed of de auto, doe ik nu vaak te voet. Dat helpt, en ik doe een paar keer in de week yoga. Dat doe ik al jaren, dus ik heb er wel wat voor gedaan.”

U ziet er nog goed uit. Waar helpt yoga u bij?

“Je gewrichten en spieren blijven soepel, ik heb er geen geestelijke verheffing bij of zo. Als je het ouder worden ondergaat op een prettige manier, dan gebeuren er soms alsnog dingen waar je niks aan kunt doen, krijg je bijvoorbeeld zo’n nare ziekte. Maar er zijn ook een aantal dingen, dat betreft de beweeglijkheid, waar je zelf wél wat aan kunt doen.”

Heeft u weleens zorgen voor de toekomst, bent u bijvoorbeeld bang om een ernstige ziekte te krijgen, zoals dementie?

“Nee, eigenlijk niet. Ik kan wel voortdurend in angst en doodsangst leven – dat laatste is niet irreëel want ik ga natuurlijk eerder dood dan iemand van 25 of 45, althans volgens de statistieken – maar ik weet toch niet hoe dat zal lopen. Dus nee, daar denk ik niet aan. Ik denk wel dat ik veel dingen bijzonderder vindt dan vroeger.”

U waardeert het leven meer.

“Ja, doordat ik zo oud ben en nog zo uit de voeten kan, mijn verstand nog bij elkaar heb en zo actief ben, met het schrijven van boeken over de ouderdom. Dat vond ik vroeger gewoon, nu vind ik dat wel bijzonder.”

Wat is de andere kant?

“Dat geliefden om je heen doodgaan. Dat is een heel nare kant van ouder worden.”

Wat is uw levensmotto?

“Mijn dochter, Hadassah de Boer, zegt altijd: ’Bij Hedy is het glas altijd halfvol.’ Dat is misschien ook wel zo, dat ik zo tegen de dingen aankijk.”

Gaat u er vaak op uit om nieuwe mensen te leren kennen?

“Daar heb ik niet zo’n behoefte aan, want ik ken al veel mensen, ook jonge mensen. Dat is wel van belang, anders ken je alleen nog maar ouderen en dat wordt steeds minder. Ik heb veel sociale contacten, ik heb werk en ik kan mezelf ook goed bezighouden door heel vaak uit te gaan. In mijn eentje, nu mijn man dood is. Vroeger deden we dat met z’n tweeën. Als je je dat kunt veroorloven, dan zou ik zeggen: veel weggaan en nieuwe dingen zien. Als je daartoe in staat bent, moet je ook niet denken: o, dat duurt mijn tijd wel uit of zo. Nieuwsgierig blijven en het doen. Hiernaartoe wandelen en denken: ik ben benieuwd naar hoe Human Forever zal zijn.”

Hoopt u nog wel iemand tegen te komen?

“Ik denk niet dat ik nog zo’n leuke man tegenkom. En ik bewaar liever de leuke herinnering dan dat ik zo moedig ben om een teleurstelling aan te gaan. Ik kan goed alleen zijn, dat is helemaal geen punt voor mij. Ik denk dat van eenzaamheid ook wel te makkelijk gebruik wordt gemaakt. Je moet mensen trainen voor als ze alleen komen te staan als ze oud worden. Maar dat is iets anders dan eenzaamheid, dat is een gevoel. Je moet jezelf dus trainen en jezelf ook een beetje kunnen verwennen.”

Wat hoopt u nog in uw leven te kunnen doen?

“Ik heb nu twee boekjes over de ouderdom geschreven en ben bezig met een derde, dat nieuwe boekje gaat heten: Late Liefdes. Ik denk dat ik het tegen de zomer af heb. Ik vind schrijven leuk, dus ik ben aan het bedenken wat voor soort boek ik dan eens zal gaan schrijven. Ik denk over mijn leven, een soort van biografie. Maar dan niet waar alles over je leven in moet, want dan moet je zoveel opzoeken. Meer een biografie verbonden aan alle plekken waar ik in mijn leven heb gewoond. Ik heb sociale geografie gestudeerd, dus dat is dan ook een soort verbinding met mijn vak van vroeger.”

Beeld: Reni van Maren

Dit interview is gepubliceerd in Weekend nummer 42. Dit nummer bestellen kan hier. Liever online lezen? Klik dan hier.