De laatste koning
03/01/2023
Deze column is gepubliceerd in Weekend nummer 1
Het is een bijzonder land: Thailand. Niet in de laatste plaats vanwege het koningshuis. Misschien herinnert u zich nog wel dat de overleden koning Bhumibol in 2016 als een heilige werd vereerd na zijn sterven. De tv en zelfs websites gingen letterlijk op zwart en de koning werd een jaar lang opgebaard, zodat in totaal twaalf miljoen mensen afscheid hebben kunnen nemen.
Door Rick Evers
Die tijd was deels ook nodig om een megalomaan koninklijk crematorium te kunnen bouwen, waar een jaar na het overlijden de (dagenlange) crematie plaatsvond. Na een maand werd dat goudkleurige bouwwerk weer afgebroken. Na Bhumibol – Rama IX in de boeken – kwam zijn zoon Vajiralongkorn aan de macht, Rama X. Als kroonprins al bijzonder. Zijn poedel kreeg een hoge legerfunctie en een staatsbegrafenis na zijn dood. Zijn maîtresses maakte hij adjudant of lijfwacht, zodat ze in zijn buurt konden verkeren. Vajiralongkorn had al drie huwelijken (en scheidingen) achter de rug toen hij de huidige, ruim 25 jaar jongere koningin Suthida trouwde, een paar dagen voor zijn kroning.
En dan is er ook nog de knappe Sineenat, ruim dertig jaar jonger dan de koning, die na haar jaren als ’bodyguard’ officieel is voorgesteld als zijn maîtresse, maar dan met een titel die zoiets als ’koninklijke gemalin’ betekent. De officiële bijvrouw viel daarna plots uit de gratie en verdween voor een tiental maanden in de cel, om vervolgens weer terug ten tonele te verschijnen. De bijvrouw was ’te ambitieus’ en had zich ’misdragen’. De meeste officiële Thaise media repten er niet over, want de Thai mogen niets weten over privézaken van de koninklijke familie. Over de hele wereld bekende foto’s van de koning in croptop en vol plaktattoos zijn er verboden. Gewone Duitsers zagen de koning in wielrenoutfit tijdens een tussenstop, terwijl personeel in kostuum op hun knieën een versnapering op een zilveren schaal aanreikte. Vajiralongkorn leidt een – voor de Thai geheim – dubbelleven in Beieren en Zwitserland. In Duitsland zit zijn ene vrouw meestal en woont ook de kroonprins, in Zwitserland zit de andere vrouw.
Nu worden de Thai al weken in het ongewisse gehouden over de gezondheid van een van hun prinsessen. Prinses Bajrakitiyabha, enige dochter uit het eerste huwelijk van Rama X, verloor op 14 december haar bewustzijn en stortte in elkaar toen ze haar honden uitliet. Haar lijfarts kon haar niet bij bewustzijn krijgen. Officiële berichten en Thaise media zwijgen over de daadwerkelijke gezondheidstoestand: haar hart en longen werken niet zelfstandig en er is geen hersenactiviteit. Sterker nog, een slagader in de hersenen zou zijn geklapt en voor onherstelbare schade hebben gezorgd. Doktoren hebben de prinses zelfs al kort na haar opname hersendood verklaard. Maar dat moet geheim blijven. Ondertussen heeft de koning opdracht gegeven dat zijn dochter aan de machines moet blijven liggen, koste wat kost. Maar wakker worden zal ze volgens experts nooit meer. Aan de Thai is gevraagd voor de prinses te blijven bidden, volgens het paleis is haar toestand gestabiliseerd. Maar dat is alleen maar door de machine waaraan ze is gelegd.
De prinses is misschien niet zo bekend; haar excentrieke halfzus – Sirivannavari – is met haar modelabel een stuk meer in beeld. Toch zou Bajrakitiyabha een belangrijke steunpilaar zijn voor de monarchie. Er lag voor haar een belangrijke rol in het verschiet. Het is in Thailand een groot geheim dat de enige zoon van de koning mentaal niet in staat zou zijn om later te kunnen regeren. En dus was bedacht dat prins Dipangkorn later bij zou worden gestaan door zijn oudste zus. Die toekomst lijkt nu voorbij. Misschien is het tijd voor een grote verandering in het koningshuis. Aan het Thaise hof is een gewone buiging nog niet genoeg en moet achteruit over de vloer worden weggekropen. Zou Vajiralongkorn ooit durven besluiten dat Rama de Tiende in het belang van zijn volk ook Rama de Laatste wordt?
Beeld: PPE
Deze column is gepubliceerd in Weekend nummer 1. Dit nummer bestellen kan hier. Liever online lezen? Klik dan hier.
