Máxima kijkt verder dan de VN

10/03/2024

Deze column is gepubliceerd in Weekend nummer 10

Door Rick Evers

Afgelopen week was ik met koningin Máxima in Colombia. Het gekke is en blijft: hoe verder weg ze is, hoe dichterbij ze komt. Voor mij dan.

Bij bezoekjes in Nederland blijft het vaak wat plichtmatig en afstandelijk. In Colombia, waar ze is voor haar VN-werk, krijg je veel meer mee. Het gaat dan wel niet om haar koninklijke baan, als echtgenoot van Willem-Alexander, als de vrouw naast de troon, maar om haar bijbaan voor de Verenigde Naties.

Inclusieve financiering is een onderwerp waar Máxima honderduit over kan praten. Ze zet zich met hart en ziel in. Begrijp me niet verkeerd, ik heb het idee dat ze dat ook voor haar werk in Nederland doet, maar het is niet voor niets dat ze ooit een studie economie deed en in de bankwereld terechtkwam. Haar hart ligt daar. Als jonge econome wilde ze haar vriendinnen in de kunstwereld bijvoorbeeld al helpen. Kunstenaars staan niet bepaald bekend om hun goede zakelijke kwaliteiten, vandaar dat Máxima voor ze in de bres wilde springen. Doet ze dat eigenlijk niet op meerdere manieren in ons land? Voor de vrijwilligers via het Oranje Fonds, voor kinderen op het gebied van muziekonderwijs, voor jongeren en hun mentale gezondheid via MIND Us, et cetera. En bij de VN dus al vijftien jaar voor vele miljoenen mensen die een menswaardiger bestaan kunnen opbouwen doordat ze zich kunnen verzekeren, kunnen sparen voor later of met financiële hulp hun bedrijfje kunnen uitbouwen. Dat waren vroeger nog miljarden mensen, maar natuurlijk werpt Máxima’s werk zijn vruchten af en wordt de doelgroep kleiner.

Naar aanleiding van haar bezoek aan Colombia leek vooral de focus te liggen op het idee dat die termijn van vijftien jaar het afscheid zal betekenen voor Máxima in haar rol als speciaal pleitbezorger. Haar jubileum is in september, wat waarschijnlijk gevierd gaat worden als ze – zoals elk jaar tijdens de jaarvergadering van de VN – haar verslag aanbiedt aan haar baas, de secretaris-generaal van de Verenigde Naties. Ik kan me bijna niet voorstellen dat ze dit onderwerp en de bijbehorende functie bij de VN los gaat laten.

Inderdaad, de koningin kan er trots op zijn dat ze een flinke steen heeft bijgedragen aan het feit dat zo’n 80 procent van de wereldbevolking inmiddels toegang heeft tot een bankrekening. Toen ze in 2009 met dit werk begon, lag dat onder de 50 procent. Toch wilde ik het ook van Máxima weten. “Dat is een goede vraag”, zei ze. “Heel veel organisaties zijn ondertussen betrokken bij dit onderwerp. Anders dan vijftien jaar geleden zijn heel veel partners gefocust. Er is nog heel veel werk te doen. Ik moet mezelf blijven afvragen wat mijn toegevoegde waarde is. Misschien kan ik het beter voor iets anders gebruiken. Ik ben erover aan het nadenken.” Een andere collega die meereisde, kreeg een vergelijkbaar antwoord. Voor hem waren het alarmbellen. “Ga er maar van uit dat als zoiets voorzichtig wordt gebracht, het achter de schermen van het hof al in kannen en kruiken is”, zei een andere collega. Toch blijf ik erbij: Máxima gaat door. Ik weet dat ze elke twee jaar bekijkt of ze doorgaat. En op welke manier.

De gesprekken in haar VN-werk lijken weinig meer op wat ze vijftien jaar geleden besprak. Haar werk gaat allang niet meer alleen over microkredieten. De focus verschoof langzaam naar fintech, digitale noviteiten die het bankieren makkelijker maakten voor de gewone mens en de kleine ondernemer. Inmiddels ligt, ook in Nederland, de focus steeds meer op financiële gezondheid. Dat draagt weer bij aan mentale gezondheid, nog een speerpunt van onze koningin. Het lijkt erop dat haar VN-werk steeds meer verweven wordt met haar werk in Nederland. Veel van wat ze hoort in Colombia, Brazilië of Amerika neemt ze mee terug naar Nederland. Win-win in feite. Máxima stopt niet, ze kijkt verder. Wedden?

Deze column is gepubliceerd in Weekend nummer 10, nú in de winkel! Dit nummer bestellen kan hier. Liever online lezen? Klik dan hier.