Medisch communiqué van de RVD

13/08/2023

Deze column is gepubliceerd in Weekend nummer 32

Door Rick Evers

Als op vrijdagmiddag een medisch bericht van de RVD komt, gaan alle alarmbellen rinkelen. En dat gebeurde eind vorige week dus.

Onwillekeurig gaan mijn gedachten terug naar momenten rond de gezondheidstoestand van prins Friso. Updates daarover gingen door merg en been. “Geen verandering”. “Nog steeds ongewijzigd”. “Stabiel, maar niet buiten levensgevaar.” Over zijn verhuizing naar het ziekenhuis in Londen, vervolgens het bericht dat hij tijdelijk naar Paleis Huis ten Bosch ging, terwijl gezocht werd naar een plek om hem voor de lange termijn te verzorgen. Hoe het eraan toeging in die maand op het paleis, daarover hebben de Oranjes nooit echt gesproken. Friso had door de gevolgen van zuurstofgebrek na het skiongeluk een minimaal bewustzijn.

Maar soms waren er tekenen. Hoopgevende tekenen. Dat hij het contact binnenkreeg, dat er een moment van herkenning was. Mabel en de kinderen beleefden die zomer een intense maand op Paleis Huis ten Bosch, waarbij Friso zoveel mogelijk deel uitmaakte van het gezin. Hoe het afliep, weten we allemaal. Ruim een maand nadat hij vanuit Londen naar Den Haag kwam, overleed hij. Weer een communiqué van de RVD. Dat is zo’n typisch jargonwoord dat ik het eigenlijk alleen maar verbind aan ernstige mededelingen van de Rijksvoorlichtingsdienst.

Ik heb teruggekeken: de laatste keer dat de communicatiemedewerkers dat woord gebruikten, was bij de dood van Friso. Elk medisch momentje van wijlen prins Bernhard leek ook per communiqué te worden medegedeeld aan het volk. In 2000 – ruim vier jaar voor zijn dood – lag hij een tijdje in het UMC in Utrecht. Een lijstje met (bijna) dagelijkse updates is nog op de site van het koningshuis te vinden. Soms vier berichten binnen 24 uur.

Een totaal andere situatie, maar toen Amalia vorig jaar op krukken liep tijdens een privétripje naar Lech, kwam er geen communiqué. De RVD meldde mij toen dat er niets werd medegedeeld omdat Amalia’s publieke optredens niet in gevaar kwamen. En inderdaad, dat is zo, omdat de prinses geen eigen agenda voerde (dat is nu nog steeds zo). Maar hé, ze is wél onze toekomstige koningin. Voor prins Bernhard gold het indertijd eigenlijk ook, zijn agenda kwam ook niet in het geding. Maar het lijkt alsof de oudere generatie, ook bij de royals in landen om ons heen, eerder geneigd is om zulke dingen te delen. Dat het erbij hoort dat het land weet hoe het er met zijn koningshuis voorstaat. Royals en volk delen in vreugde en verdriet in het leven, met rouwen en trouwen.

Ik moet bij zulke communiqués ook altijd denken aan een ander eerder bericht. Beatrix was gevallen en brak haar jukbeen. “Na een onfortuinlijke val in huiselijke kring”, meldde de RVD. Keukentrapje op Paleis Huis ten Bosch, speculeerde men op Twitter. Daar woonde ze toen nog, net koningin af. Maar het was september. Op jachtslot Het Oude Loo in Apeldoorn, het pittoreske kasteeltje in de bossen achter Paleis Het Loo, worden dan in de weekenden gezellige partijen gegeven. Jachtfestijnen. Onder kaarslicht. Heerlijk eten op tafel. Iedereen kan blijven slapen. En de drank vloeit rijkelijk. En zo zou het zijn gebeurd, meldde een aanwezige toen. Een misstapje van de wenteltrap, plat op de ijskoude stenen vloer. Aangezien Het Oude Loo door ons staatshoofd wordt gehuurd, sprak men over ’huiselijke kring’, om niet veel meer te hoeven uitleggen.

Dit keer was het prinses Margriet die met vreselijke pijnen moest melden dat ze deze week niet naar haar afspraken kan komen. Een acute rughernia speelt haar parten. Gelukkig kan ze thuis op Huis Het Loo herstellen. Veel sterkte, want dit kan nog wel even duren. En ook voor Pieter natuurlijk veel sterkte… want de krasse tachtigers trekken er liever op uit dan dat ze op elkaars lip zitten.

Beeld: Martijn Beekman/RVD

Deze column is gepubliceerd in Weekend nummer 32, nú in de winkel! Dit nummer bestellen kan hier. Liever online lezen? Klik dan hier.