Youp vond documentaire een eer

29/12/2014

Youp van ’t Hek staat al veertig jaar op het podium. Maar hij liet nog nooit een cameraploeg achter de schermen meekijken. Regisseur Pamela Sturhoofd kreeg wel toestemming om de bekendste cabaretier van Nederland een jaar lang te volgen. Het resultaat is dinsdagavond te zien bij de VARA.

"Het contact ontstond vrij spontaan, toen ik hem na een voorstelling van zijn vrouw Debby Petter tegen het lijf liep", vertelt de filmmaakster. "Ik dacht dat hij vrij nors zou reageren op het verzoek een documentaire over hem te maken. Maar hij sprak de memorabele woorden: 'dat zou ik een eer vinden'." Gedurende een jaar mocht Sturhoofd vrijwel onbeperkt opnames maken van Van ’t Hek, zijn werk en zijn gezin. "Alleen bij zijn verjaardagsfeest stelde hij een limiet: tot 20.00 uur mocht ik blijven, daarna moest ik wegwezen. Dat vond ik een prima deal."
Haar streven was de man achter de grote mond te portretteren. "Ik was nooit zo’n fan van hem", bekent de regisseur. "Ik vroeg me altijd af waarom die man zo hard stond te schreeuwen, zowel op het toneel als in de krant. Ik wilde onderzoeken of er een andere kant is, of hij privé rustiger is." Dat is Van ’t Hek zeker, ontdekte Sturhoofd. "Maar hij leeft wel volgens zijn eigen motto’s. Hij is zich heel bewust van zijn sterfelijkheid en wil elk moment pakken: maak lol en vooral niet klagen! Dat gevoel leeft al bij hem sinds de dood van zijn oma toen hij nog een jongetje was. En dat verspreidt hij ook echt onder zijn vrienden en medewerkers, als een soort Amsterdamse Boeddha."
De cabaretier liet zich ook vooral niet regisseren tijdens het maken van de film. "Ik moest hem filmen zoals hij was", grinnikt de maakster. "Dus hij ging geen tweede omhelzing of een apart extra loopje doen als ik dat voor de film nodig had. Youp wilde puur zijn en blijven." Vooral de gesprekken met zijn dochter Anne en zijn vrouw Debby waren heel bijzonder, ook omdat deze mensen normaal niet in het openbaar uit de school klappen over hun leven met Van ’t Hek. "Debby Petter is de enige in het gezin die de film al gezien heeft, en die ook een veto wilde kunnen geven. Youp heeft het resultaat nog niet gezien: 'als Debby het goed vindt, vind ik het goed'."
De film heeft ook de regisseur zelf veranderd. "Hij is de laatste paar shows ook minder gaan schreeuwen", vindt Sturhoofd. "Dat heeft vast ook met zijn leeftijd te maken. Maar ik ben inmiddels wel fan. Je groeit toch altijd nader tot je onderwerp als je iemand maandenlang volgt." Pas tijdens de montage van het materiaal kon ze weer wat meer afstand nemen. "Het is bijna een rouwproces, het afscheid nemen van een onderwerp waar je gehecht aan bent geraakt."