Column Marc van der Linden

03/02/2020

Wie had gedacht dat onze eigen Tweede Kamer beelden van Amalia in haar vrije tijd zou maken en die ook nog zou uitzenden? Elk tv-programma of ieder tijdschrift zou er boze brieven van de Rijksvoorlichtingsdienst over krijgen of zelfs een rechtszaak van de koning. Maar in het bestuurscentrum van het land, waar men beslist over de kosten van de monarchie, zal Willem-Alexander niet zo snel bezwaar maken. Want als dáár de mediacode ter sprake zou komen, zouden parlementsleden weleens kunnen concluderen dat het ministerie van Algemene Zaken onterechte druk uitoefent op de media en daarmee de persvrijheid aantast. Dat ministerie wordt geleid door minister-president Mark Rutte. Hij heeft zich een groot verdediger van de persvrijheid getoond en journalisten verdedigd die onder vuur kwamen te liggen door onthullingen. Daarnaast kunnen we hem gerust een vriend van de monarchie noemen. De Oranjes hebben nog nooit zoveel vrijheid gehad als nu.

Willem-Alexander is een populaire koning geworden omdat hij niet bang is om wat te zeggen. En dat mag hij van de premier. Wim Kok zou daar waarschijnlijk voorzichtiger mee omgegaan zijn. De koning vertegenwoordigt vaak het gevoel van de Nederlanders als er iets ergs is gebeurd. Zijn woorden zijn altijd oprecht, maar soms hoor je dat hij ’t zich iets meer aantrekt dan bij andere zaken. Als het om zijn dochters gaat helemaal. Wie Amalia, Alexia en Ariane op vakantie in bikini fotografeert, kan er vanuit gaan dat Willem-Alexander en Máxima woedend zullen zijn en de krant of het blad voor de rechter slepen. Maar soms zijn er zaken die minder in het nieuws komen en waarover de koning zwijgt. Zo liet RTL Boulevard een foto zien van het koningspaar en twee trotse oma’s – prinses Beatrix en Máxima’s moeder – in de Koninklijke Schouwburg, waar de kerstmusical van Amalia en haar klasgenoot Brent werd opgevoerd. Diezelfde Brent en Amalia werden kort daarna gefotografeerd door de fotografen die dagelijks in de Tweede Kamer rondlopen en gefilmd door de camera’s die ervoor zorgen dat alle Nederlanders de beraadslagingen in het parlement kunnen volgen. Amalia zou daar vaak voor de lol komen om de debatten te volgen. Hoewel de prinses daar dus privé kwam, werd geen enkel bezwaar gemaakt tegen openbaarmaking van de beelden. Maar de foto van het staatshoofd, diens vrouw en schoonmoeder die amper vijf seconden in beeld was bij RTL Boulevard leverde het programma een verbod op om te komen filmen bij het officiële fotomoment van de Oranjes in Lech. De ambtenaren van het ministerie van Algemene Zaken hadden de sanctie zelf bedacht, zonder eerst bij de rechter te toetsen of de foto wel echt een schending van de privacy was. De foto van Amalia in haar privétijd dan wél toestaan, getuigt van willekeur en ook van angst voor het parlement, waar later dit jaar de toelage van Amalia zal worden besproken.